در دنیایی که سرعت حرف اول را می‌زند، قهوه فوری تبدیل به یک همراه وفادار برای دانشجویان، کارمندان، مسافران و افراد پر مشغله شده است. با قهوه فوری تنها در چند ثانیه، عطر و گرمای خاص قهوه را خواهید داشت. گرچه قهوه فوری شاید نتواند جای عطر و طعم عمیق قهوه دمی را بگیرد، اما بی‌شک به دلیل سرعت آماده‌سازی، تنوع، ماندگاری طولانی و قیمت مناسب، جایگاه ویژه‌ای در میان نوشیدنی‌های محبوب مردم سراسر جهان پیدا کرده است.
در این مقاله از دلکینی قرار است تعریف و تاریخچه قهوه فوری تا انواع مختلف، نکات سلامتی، برندهای محبوب و روش‌های جذاب برای لذت بردن از این نوشیدنی دوست‌داشتنی را با هم مرور کنیم. اگر دوست دارید همه چیز را درباره قهوه فوری بدانید و از آن بیشترین لذت را ببرید، همراه ما باشید.
داستان قهوه فوری به زمانی دورتر از آنچه تصور می‌شود بازمی‌گردد. اولین نمونه قهوه فوری در سال ۱۷۷۱ در بریتانیا ساخته شد که حتی توسط دولت بریتانیا به ثبت رسید، اما به راحتی فاسد می‌شد. در سال ۱۸۵۱، طی جنگ داخلی آمریکا، «کیک‌های قهوه» به عنوان جیره‌ای برای سربازان اختراع شدند. در سال ۱۸۹۰، دیوید استرانگ از نیوزلند قهوه محلول در آب را اختراع و ثبت کرد، اما طعم آن چنگی به دل نمی‌زد. نقطه عطف واقعی در سال ۱۹۰۱ رقم خورد، زمانی که شیمیدان ژاپنی-آمریکایی، ساتوری کاتو، قهوه فوری پودری پایدارتر و خوش‌طعم‌تر تولید کرد. در دهه ۱۹۳۰، مؤسسه قهوه برزیل که با مازاد قهوه روبرو شده بود، از یک برند مشهور درخواست کرد تا محصولی محبوب از قهوه فوری تهیه کند. در دهه ۱۹۶۰ برای تولید قهوه فوری روش تراکمی (agglomeration) معرفی شد، گرچه بدون نقص نبود. سرانجام در دهه ۱۹۷۰، روش خشک کردن انجمادی به کار گرفته شد که هنوز هم برای تولید بهترین نوع قهوه فوری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قهوه فوری تنها با یک روش تولید نمی‌شود؛ بلکه تکنیک‌های مختلفی برای تهیه این قهوه وجود دارد. هر کدام از این روش‌ها بر طعم، عطر و کیفیت نهایی محصول تأثیر می‌گذارند. در این بخش، به بررسی دو روش رایج تولید قهوه فوری یعنی فریز-درای و اسپری-درای می‌پردازیم. آشنایی با این روش‌ها کمک می‌کند بهتر درک کنیم چرا برخی قهوه‌های فوری طعم غنی‌تری دارند و برخی دیگر سبک و اقتصادی‌تر هستند.
قهوه فوری به سبک خشک کردن انجمادی (Freeze-Dried Instant Coffee)
قهوه فوری فریز-درای یا روش انجمادی به عنوان باکیفیت‌ترین نوع قهوه فوری شناخته می‌شود. در تولید این نوع قهوه معمولا از دانه‌های مرغوب‌تر مانند عربیکا، استفاده می‌شود. یک نشانه واضح برای تشخیص قهوه فریز-درای، بافت آن است. این نوع قهوه معمولا به صورت گرانول‌های نسبتا بلندی است که اگر بین دو انگشت بغلتانید، به راحتی خرد نمی‌شود و در دست پودر نمی‌شود.
روش تولید قهوه فریز-درای این گونه است که عصاره قهوه را تا دمای حدود منفی ۴۰ درجه سانتی‌گراد منجمد می‌کنند و سپس به ذرات کوچکی برش می‌دهند. این ذرات یخ‌زده در دمای بسیار پایین و تحت خلا به آرامی خشک می‌شوند. این فرایند باعث می‌شود رایحه و طعم قهوه به بهترین شکل ممکن حفظ شود. به همین دلیل، این نوع قهوه‌ها هم به خاطر استفاده از دانه‌های بهتر و هم به خاطر فرایند ملایم خشک‌سازی کیفیت بسیار بالایی دارند.
قهوه فوری به سبک خشک کردن پاششی (Spray-Dried Instant Coffee)
قهوه فوری اسپری-درای یا روش پاششی به عنوان گزینه‌ای اقتصادی‌تر نسبت به فریز-درای شناخته می‌شود. در این روش، معمولا از دانه‌های قهوه ارزان‌تر استفاده می‌شود، چون طی فرایند اسپری-درای بخشی از طعم طبیعی قهوه از بین می‌رود و استفاده از دانه‌های گران‌قیمت صرفه اقتصادی ندارد.
در این روش، عصاره قهوه تحت فشار بالا درون لوله‌ای اسپری می‌شود که هوای داغ در آن جریان دارد. این حرارت باعث می‌شود مایع قهوه به سرعت تبخیر شده و ذرات قهوه به شکل ذرات ریز گرد درآیند. بافت قهوه اسپری-درای نسبت به فریز-درای بسیار متفاوت است، به این صورت که اگر دانه‌ای را بین انگشتانتان بغلتانید، به راحتی خرد می‌شود و ظاهر آن گرد و متخلخل‌تر و رنگ آن تیره‌تر از قهوه فریز-درای است. فرایند اسپری-درای نسبت به فریز-درای سریع‌تر و ارزان‌تر است و امکان تولید در مقیاس بزرگ را فراهم می‌کند.
قهوه کاسنی (Chicory)
کاسنی محصولی متفاوت از قهوه است و بسیاری از مصرف‌کنندگان ممکن است بدون اطلاع، آن را به عنوان قهوه خریداری کنند. کاسنی در واقع از ریشه بو داده و آسیاب‌شده‌ی گیاه «Cichorium Intybus Sativum» تهیه می‌شود و یا به صورت خالص و یا با ترکیبی از قهوه ارائه می‌شود.
رنگ کاسنی معمولا متمایل به نارنجی است و ظاهر آن با قهوه‌های اسپری-درای یا فریز-درای تفاوت دارد. اگر دانه‌ای از کاسنی را بین انگشتان فشار دهید، به سرعت متلاشی می‌شود و برخلاف قهوه، عطر خاصی از آن به مشام نمی‌رسد. کاسنی به طور خاص برای افرادی تولید شده است که نمی‌توانند قهوه واقعی بنوشند یا به دنبال گزینه‌ای اقتصادی‌تر هستند. البته باید اشاره کنیم که قهوه‌های کاسنی در ایران رایج نیستند و بیشتر در بازارهای خارجی یافت می‌شوند.
قهوه فوری و قهوه تازه دم‌‌شده تفاوت‌های قابل توجهی در طعم، رایحه، میزان کافئین، زمان آماده‌سازی و هزینه دارند. طعم قهوه دمی معمولا غنی، عمیق و پیچیده‌تر است؛ چراکه عصاره کامل دانه‌های قهوه تازه استخراج می‌شود. از سوی دیگر، قهوه فوری طعمی یکنواخت و تا حدی ملایم‌تر دارد و گاهی اوقات میتواند تلخ یا مصنوعی به نظر برسد.
از نظر رایحه، قهوه تازه دم شده رایحه‌ای قوی و طبیعی‌تر دارد، در حالی که قهوه فوری به دلیل فرایندهای صنعتی تولید، رایحه‌ای ضعیف و تا حدی مصنوعی ارائه می‌دهد. میزان کافئین نیز بسته به نوع دانه و روش دم‌آوری متفاوت است (مطالعه مقاله معرفی انواع ابزارهای عصاره گیری قهوه). به طور معمول، یک فنجان قهوه دمی میزان بیشتری کافئین نسبت به قهوه فوری دارد، هرچند بعضی برندهای قهوه فوری قوی‌تر نیز موجودند (مطالعه مقاله کافئین قهوه چیست؟).
در بحث زمان آماده‌سازی، قهوه فوری برنده بی‌چون و چرا به حساب می‌آید. این قهوه تنها با افزودن آب داغ در چند ثانیه آماده می‌شود، در حالی که تهیه قهوه تازه نیاز به دم‌آوری، دستگاه یا ابزار خاص و چند دقیقه زمان دارد. از نظر هزینه نیز، قهوه فوری گزینه‌ای ارزان و در دسترس‌تر برای مصرف روزانه است. با این حال، باید به این نکته توجه کرد که قهوه فوری به عنوان یک نوشیدنی راحت و سریع مطرح است و هرگز جایگزین کامل طعم و کیفیت قهوه دمی نمی‌شود. اگر به قهوه‌های دمی علاقه‌مند هستید، خرید قهوه اسپشیالیتی، خرید قهوه سینگل اورجین و خرید قهوه فرانسه انتخاب مناسبی است.
قهوه فوری یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای افرادی است که زندگی پرمشغله‌ای دارند یا به دنبال نوشیدنی سریع و ساده هستند. این محبوبیت دلایل مشخصی دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
یکی از بزرگ‌ترین دلایل محبوبیت قهوه فوری، سهولت استفاده از آن است. تنها کافی است آب داغ را به قهوه اضافه کنید و در عرض چند ثانیه، یک فنجان قهوه آماده خواهید داشت. نیازی به دستگاه قهوه‌ساز، آسیاب یا روش‌های پیچیده دم‌آوری نیست.
قهوه فوری نسبت به دانه یا قهوه آسیاب‌شده، عمر بسیار بیشتری دارد. اگر در شرایط مناسبی نگهداری شود، ماه‌ها یا حتی سال‌ها کیفیت خود را حفظ می‌کند. این ویژگی آن را به انتخابی عالی برای نگهداری در منزل، محل کار یا حتی سفر تبدیل کرده است.
قهوه فوری معمولا قیمت پایین‌تری نسبت به قهوه‌های تازه یا دمی دارد. برای کسانی که می‌خواهند با هزینه کمتر همچنان از نوشیدن قهوه لذت ببرند، گزینه‌ای اقتصادی محسوب می‌شود.
بسته‌بندی‌های کوچک قهوه فوری، چه به صورت ساشه‌ای و چه قوطی، امکان حمل آسان را فراهم می‌کنند. چه در مسافرت باشید، چه در محل کار یا حتی در طبیعت، همیشه می‌توانید قهوه دلخواهتان را به همراه داشته باشید. البته اگر به قهوه‌های ساشه‌ای علاقه‌مند باشید، خرید قهوه دریپ کافی نیز می‌توانید گزینه‌ای مناسب باشد.
تهیه یک فنجان قهوه فوری بسیار ساده‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید. برای شروع کافی است چند مرحله کوتاه را دنبال کنید تا یک نوشیدنی خوش‌عطر و خوش‌طعم داشته باشید. برای تهیه قهوه فوری به روش ساده، دستورالعمل زیر را دنبال کنید:
۱. یک یا دو قاشق چای‌خوری قهوه فوری را در فنجان بریزید.
۲. آب را به دمای جوش برسانید و چند لحظه صبر کنید تا کمی از حرارت بیفتد.
۳. آب داغ را روی پودر قهوه بریزید، به آرامی هم بزنید تا کامل حل شود.
۴. در صورت تمایل، می‌توانید شیر، شکر یا کافی کریمر به آن اضافه کنید و لذت ببرید.
طرز تهیه قهوه دالگونا
تیهه قهوه فوری فقط به روش کلاسیک محدود نمی‌شود. روش‌های خلاقانه زیادی وجود دارند که می‌توانید قهوه فوری را به یک نوشیدنی یا دسر خاص و هیجان‌انگیز تبدیل کنید. یکی از روش‌های تهیه قهوه فوری، قهوه دالگوناست در دوران قرنطینه بسیار محبوب شد. برای تهیه آن، به میزان مساوی مثلا دو قاشق غذاخوری قهوه فوری، دو قاشق شکر و دو قاشق آب داغ را با همزن دستی یا برقی بزنید تا یک بافت کرمی و غلیظ ایجاد شود. سپس این کرم را روی یک لیوان شیر سرد یا گرم بریزید. ظاهر زیبا و طعم خاص آن، تجربه‌ای متفاوت برایتان خواهد ساخت.
استفاده از قهوه فوری در دسر و کیک
قهوه فوری تنها برای نوشیدن نیست. می‌توانید آن را در تهیه دسرهایی مانند تیرامیسو، بستنی قهوه‌ای یا کیک‌های شکلاتی با طعم قهوه استفاده کنید. تنها کافیست کمی پودر قهوه فوری را به مواد دسر اضافه کنید تا طعمی عمیق و دلنشین به دست آورید.
سخن پایانی
قهوه فوری، با تمام سادگی ظاهری‌اش، دنیایی از جذابیت را در دل خود جای داده است. چه بخواهید تنها در چند لحظه انرژی بگیرید، چه به دنبال روشی آسان برای درست کردن یک دسر خوشمزه باشید، قهوه فوری همیشه در دسترس است. اگر شما هم تجهیزات و زمان کافی برای تهیه قهوه دمی را ندارید، بهتر است فرصتی به قهوه فوری بدهید.
۱. آیا قهوه فوری همان نسکافه است؟
خیر، نسکافه یک برند معروف تولیدکننده قهوه فوری است، اما قهوه فوری محصولات برندهای مختلفی دارد.
۲. آیا قهوه فوری از دانه قهوه واقعی تهیه می‌شود؟
بله، در واقع قهوه فوری از عصاره دانه‌های قهوه‌ی واقعی تولید می‌شود که خشک شده‌اند.
۳. کافئین قهوه فوری کمتر از قهوه‌ی دمی شده است؟
بله، معمولا میزان کافئین در قهوه فوری کمی کمتر از قهوه تازه دم است.
۴. آیا قهوه فوری برای سلامتی ضرر دارد؟
در حد اعتدال، قهوه فوری میتواند بخشی از یک رژیم سالم باشد.
۵. آیا در قهوه فوری افزودنی‌های مضر وجود دارد؟
برخی برندها افزودنی‌هایی مانند شکر یا خامه دارند، بنابراین بررسی ترکیبات مهم است.
