میزان کافئین قهوه روبوستا چقدر است

قهوه روبوستا از گیاه Coffea canephora به‌ دست می‌آید و در کنار عربیکا، یکی از دو گونه اصلی قهوه در جهان شناخته می‌شود. این نوع قهوه بیشتر در مناطق گرمسیری آفریقا، جنوب‌ شرقی آسیا و هند کشت می‌شود. روبوستا به دلیل مقاومت بالا در برابر آفات و شرایط محیطی، نسبت به عربیکا که حساس‌تر است، گیاهی آسان‌تر برای کشت و برداشت به شمار می‌رود (مطالعه مقاله کشورهای تولید کننده قهوه روبوستا کدامند).
دانه‌های روبوستا به‌ طور معمول گرد، کوچک‌ و تیره‌تر از دانه‌های عربیکا هستند. این قهوه همچنین نسبت به عربیکا طعمی قوی‌، تلخ‌ و گاهی با ته‌مزه‌ای خاکی، شکلاتی یا آجیلی دارد. به خاطر این ویژگی‌ها، از روبوستا بیشتر در ترکیب اسپرسو استفاده می‌شود تا به نوشیدنی نهایی سنگینی، غلظت و کرمای بیشتری ببخشد. آنچه روبوستا را متمایز می‌کند، در واقع تجربه‌ منحصر‌به‌فردی‌ است که از طریق طعم قوی و میزان کافئین بالا ارائه می‌دهد.

مطالعه مقاله مرتبط: کدام قهوه قوی‌ترین و بیشترین کافئین را دارد؟

با مشاهده ویدئو زیر، بیشتر با قهوه روبوستا و ویژگی‌های آن آشنا شوید.

اگر به دنبال قهوه‌ای با میزان بالای کافئین هستید، خرید قهوه روبوستا بهترین گزینه برای شماست. دانه‌های روبوستا به‌ طور متوسط حدود ۲.۲ درصد وزن خود کافئین دارند. این مقدار در دانه‌های عربیکا حدود ۱.۲ درصد برآورد می‌شود که تقریبا نصف میزان کافئین موجود در روبوستاست. برای مقایسه این دو نژاد قهوه، فنجانی ۲۴۰ میلی‌لیتری قهوه تهیه‌شده از روبوستا را در نظر بگیرید که می‌تواند تا ۳۰۰ میلی‌گرم کافئین داشته باشد؛ در حالی که قهوه‌ عربیکا نهایتا ۱۵۰ میلی‌گرم کافئین در هر فنجان به شما ارائه می‌دهد (مطالعه مقاله تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا به زبان ساده). 
با این مقدار از کافئین، قهوه روبوستا حتی با برخی از نوشیدنی‌های انرژی‌زا برابری می‌کند یا از آنها پیشی می‌گیرد. روبوستا صرفا یک قهوه معمولی نیست، بلکه می‌تواند به‌ اندازه یا حتی بیشتر از یک نوشیدنی انرژی‌زا شما را پرانرژی نگه دارد، بدون آن که با افزودنی‌های شیمیایی یا شیرین‌کننده‌های مصنوعی درگیرتان کند. البته باید توجه کنید که مقدار دقیق کافئین موجود در روبوستا می‌تواند تحت‌تأثیر عواملی مانند شرایط رشد، کیفیت دانه و روش دم‌آوری قرار گیرد و مقدار کافئین مصرفی نهایی شما با اعداد مذکور متفاوت باشد.

با مشاهده ویدئو زیر، درک بهتری از کافئین و نحوه عملکرد آن داشته باشید:

اگر برایتان سؤال پیش آمده که چرا قهوه روبوستا قوی‌تر از عربیکاست، پاسخ در ساختار ژنتیکی‌ این دو گونه قهوه نهفته است. دانه‌های روبوستا به‌ صورت طبیعی حاوی مقدار بیشتری کافئین هستند؛ اما این کافئین بیشتر صرفا برای افزایش انرژی شما نیست؛ بلکه بخشی از سازوکار دفاعی گیاه در برابر آفات نیز به حساب می‌آید. کافئین به عنوان آفت‌کش طبیعی عمل می‌کند و باعث می‌شود حشرات کمتر سراغ دانه‌های روبوستا بروند. بسیاری از آفت‌هایی که از عربیکا تغذیه می‌کنند، در برابر میزان بالای کافئین روبوستا تاب نمی‌آورند و این مسئله، مزیتی برای کشت گیاه روبوستا محسوب می‌شود. قهوه روبوستا معمولا در ارتفاعات پایین‌ و در مناطق گرم‌تر و با شرایط دشوارتر رشد می‌کند. این محیط‌های سخت، گیاهی مقاوم‌تر و به دنبال آن دانه‌هایی با کافئین بالاتر می‌سازند.

مطالعه مقاله مرتبط: میزان کافئین انواع قهوه

شاید تصور کنید در طول برشته‌کاری مقدار زیادی از کافئین از بین می‌رود، اما واقعیت چیز دیگری‌ست. کافئین، ترکیبی بسیار پایدار است و در برابر حرارت مقاوم باقی می‌ماند (مطالعه مقاله کافئین چیست؟). بنابراین، فرقی نمی‌کند قهوه روبوستای شما لایت‌ رُست باشد یا مدیوم و دارک، در هر صورت میزان کافئین آن تغییر چندانی نخواهد کرد. اما نکته جالبی که باید در نظر بگیرید، تغییر حجم و وزن دانه‌ها طی برشته‌کاری است (مطالعه مقاله میزان کافئین در درجات مختلف برشته‌کاری).
در طول برشته‌کاری، دانه‌ها رطوبت خود را از دست می‌دهند و حجیم‌تر می‌شوند. این یعنی دانه‌های لایت‌ رست چگال‌تر هستند و اگر با پیمانه اندازه‌گیری کنید، نسبت به دارک‌ رست، کافئین بیشتری وارد فنجان‌تان خواهد شد. اما اگر قهوه را با وزن بسنجید، تفاوت چشمگیری نخواهید دید. به طور کلی از آنجایی که روبوستا به طور ذاتی کافئین زیادی دارد، فرایند برشته‌کاری تأثیر چشمگیری بر شدت آن نمی‌گذارد.

نحوه دم‌آوری قهوه روبوستا نقش مهمی در مقدار استخراج کافئین از ذرات قهوه دارد. هر روش دم‌آوری با توجه به زمان، دما، اندازه آسیاب و فشار، میزان متفاوتی از کافئین را آزاد می‌کند. در ادامه بهترین روش‌های دم‌آوری قهوه روبوستا برای استخراج بیشترین کافئین را با هم مرور می‌کنیم:
اگر به دنبال دریافت حداکثر کافئین در مدت زمانی کوتاه هستید، اسپرسو را به شما پیشنهاد می‌کنیم. هرچند حجم اسپرسویی که می‌نوشید کم است، اما به‌ واسطه عصاره‌گیری با فشار بالا، شاتی غلیظ و سرشار از کافئین به شما می‌دهد (مطالعه مقاله میزان کافئین قهوه اسپرسو).
در روش فرنچ پرس، قهوه و آب داغ مدت بیشتری در تماس با یکدیگر هستند. این روش غوطه‌وری آهسته، فرصت کافی برای استخراج کافئین از دانه‌های روبوستا فراهم می‌کند (مطالعه مقاله طرز تهیه اصولی قهوه با فرنچ پرس).
موکاپات جایی بین اسپرسو و فرنچ پرس قرار می‌گیرد. این روش از بخار برای عبور دادن آب از میان ذرات ریز روبوستا استفاده می‌کند و قهوه‌ای قوی و متمرکز ارائه می‌دهد. اگر دستگاه اسپرسو ندارید ولی طعمی نزدیک به آن می‌خواهید، موکاپات گزینه‌ای عالی است.
در نهایت، روش کلد برو یا سرد دم را از یاد نبرید. هرچند تهیه قهوه با این روش ساعت‌ها طول می‌کشد، اما همین زمان طولانی فرصتی مناسب برای استخراج بیشتر کافئین از روبوستا فراهم می‌کند. همچنین نسبت قهوه به آب کاملا در اختیار شماست و می‌توانید با افزایش مقدار قهوه، کافئین بیشتری دریافت کنید (مطالعه مقاله قهوه برای شب‌بیداری).

نوشیدن قهوه روبوستا انرژی قابل‌توجهی به شما می‌دهد، اما برای اینکه از این خاصیت نهایت استفاده را ببرید، باید مصرف خود را کنترل کنید (مطالعه مقاله قهوه دیکف یا بدون کافئین چیست؟). اگر این قهوه را هوشمندانه مصرف کنید، کافئین زیاد روبوستا می‌تواند فواید چشمگیری برای سلامتی شما داشته باشد. در مقابل، زیاده‌روی در مصرف کافئین ممکن است با عوارضی همراه باشد. در ادامه نگاهی به مزایا و معایب کافئین روبوستا می‌اندازیم.

فواید کافئین قهوه روبوستا
کافئین موجود در روبوستا می‌تواند هوشیاری، تمرکز و عملکرد ذهنی شما را بهبود دهد. این ماده، سیستم عصبی مرکزی را تحریک می‌کند و باعث می‌شود هوشیار و شفاف‌تر فکر کنید. این خاصیت به خصوص در روزهای کاری طولانی یا صبح‌های زود و شب‌بیداری‌ها به کار می‌آید. همچنین کافئین می‌تواند متابولیسم بدن را به‌ طور موقت افزایش دهد که در کنار رژیم و ورزش، به چربی‌سوزی و کنترل وزن کمک کند. از نظر عملکرد فیزیکی نیز کافئین روبوستا با افزایش سطح آدرنالین، می‌تواند توان ورزشی شما را بالا ببرد و به همین دلیل است که بسیاری از ورزشکاران پیش از تمرین، قهوه می‌نوشند.

عوارض کافئین قهوه روبوستا
با این تفاسیر، مصرف بیش‌ از‌ حد کافئین، به خصوص برای کسانی که به کافئین حساس هستند، می‌تواند باعث اضطراب، بی‌قراری، افزایش ضربان قلب یا مشکلات گوارشی شود. همچنین مصرف زیاد در ساعات پایانی روز ممکن است الگوی خواب شما را مختل کند و خستگی روز بعد را به دنبال داشته باشد.
در بعضی موارد، مصرف بیش‌ از‌ حد کافئین ممکن است باعث وابستگی شود. در این حالت، بدن شما برای دستیابی به همان اثر اولیه به کافئین بیشتری نیاز دارد و قطع یا کاهش آن ممکن است با سردرد، تحریک‌پذیری یا خستگی همراه باشد.

چگونه از کافئین قهوه روبوستا بهره ببرم؟
اگر در مصرف قهوه روبوستا تعادل را رعایت کنید، کافئین این قهوه می‌تواند همراه خوبی برای شما باشد. توصیه می‌شود روزانه بیش از ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین (تقریبا معادل یک و نیم فنجان روبوستای غلیظ) مصرف نکنید تا از مزایای این قهوه بهره‌مند شده و از عوارض دور بمانید. به واکنش بدن خود توجه داشته باشید، آب کافی بنوشید و اگر تازه‌ نوشیدن قهوه را شروع کرده‌اید، با مقدار کم شروع کنید تا میزان تحمل خود را بسنجید (مطالعه مقاله چگونه اثر کافئین را خنثی کنیم؟).

سخن پایانی
قهوه روبوستا را باید به‌ عنوان منبع انرژی با ویژگی‌های خاص خود شناخت. میزان بالای کافئین در این قهوه، آن‌ را به گزینه‌ای مناسب برای افرادی تبدیل کرده که به دنبال هوشیاری بیشتر، تمرکز بالا و انرژی سریع هستند. با شناخت تفاوت‌های روبوستا با عربیکا، بررسی عوامل تأثیرگذار بر میزان کافئین از جمله برشته‌کاری و دم‌آوری و در نظر گرفتن تأثیرات آن بر سلامتی، شما می‌توانید نه‌تنها در انتخاب نوع دانه، بلکه در نحوه دم‌آوری، میزان مصرف و زمان نوشیدن، انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشید. 
در نهایت، روبوستا قهوه‌ای قوی و پرکافئین است و می‌تواند همراه مناسبی برای کسانی باشد که به دنبال قهوه‌ای قوی و مؤثر هستند. اگر بدانید چگونه درست قهوه روبوستا را نوش جان کنید، این قهوه قدرتمند می‌تواند پایه ثابت رژیم غذایی شما تبدیل شود.

منبع: myfoodresearch

۱. آیا طعم روبوستا با عربیکا متفاوت است؟
بله. روبوستا معمولا طعمی قوی‌تر، تلخ‌تر و گاهی دودی دارد، در حالی که عربیکا ملایم‌ و میوه‌ای‌تر است.

۲. مصرف زیاد روبوستا چه عوارضی دارد؟
مصرف بیش از حد می‌تواند باعث بی‌خوابی، اضطراب، افزایش ضربان قلب و مشکلات گوارشی شود.

۳. آیا روبوستا برای ورزشکاران مفید است؟
بله. کافئین بالا می‌تواند سطح انرژی و تمرکز را در تمرینات افزایش دهد.

۴. بهترین زمان برای نوشیدن روبوستا چه زمانی است؟
صبح زود یا پیش از تمرین ورزشی زمان‌های مناسبی هستند. از مصرف آن در ساعات پایانی شب خودداری کنید.

۵. آیا روبوستا برای همه مناسب است؟
خیر. افرادی با حساسیت بالا به کافئین، زنان باردار یا افرادی با مشکلات قلبی باید با احتیاط مصرف کنند.